Skip to main content

La economía gallega entra por primera vez en recesión desde 1993: retrocede un 2,1% en 2009

La economía gallega entró "técnicamente" en recesión por primera vez desde 1993 y tres meses después de que así lo hiciese la española, tras registrar una reducción del Producto Interior Bruto (PIB) del 1,9 por ciento en el primer trimestre del año que se suma a la experimentada entre octubre y diciembre de 2008, del 0,4 por ciento. Ese retroceso ascendió al 2,1 por ciento en tasa interanual.

En rueda de prensa, el director xeral del Instituto Galego de Estatística (IGE), José Antonio Campo Andión, explicó que cuando una economía acumula dos trimestres consecutivos de crecimientos intertrimestrales negativos "está en recesión" y admitió que estos datos "alertan" a su departamento, al derivarse de "fuertes caídas en la actividad". Campo Andión calificó la evolución de la tasa intermensual gallega de "mucho más preocupante" que la de España al señalar que si la contracción experimentada entre octubre y diciembre era menor en Galicia (-0,4 por ciento) que en el resto del Estado (-1 por ciento), en el primer trimestre de 2009, ambas economías se redujeron un 1,9 por ciento. "De seguir así nos acercaríamos demasiado rápidamente" a la evolución de la economía española, expuso, después de indicar que la gallega "estaba teniendo en tasas interanuales un mejor comportamiento". La gravedad de esta coyuntura se confirmará con los datos del segundo trimestre, según indicó, aunque, a su juicio, "todo apunta a que puede ser incluso peor que el primer trimestre".

Al hilo de esta pronóstico, Campo Andión consideró "razonable" la previsión de contracción en un 2,5 por ciento de la economía gallega en 2009, que recientemente apuntó la conselleira de Facenda, Marta Fernández Currás. "Las cifras son consistentes con la previsión anual", reiteró. Asimismo, el director xeral del órgano estadístico gallego admitió que Galicia podría "tardar más en salir" de la situación de recesión económica que "lo que tarde España", al reconocer que la comunidad ha entrado en esta coyuntura tres meses más tarde que la economía nacional.

El consumo en los hogares gallegos, que había crecido un 0,4 por ciento en el último trimestre del año pasado, se redujo un 0,4 por ciento entre enero y marzo. El comportamiento, según manifestó, fue "mejor" en las ventas del comercio al por menor, "dentro del mal comportamiento que hay en las dos economías". Las exportaciones pasaron de disminuir un 6,9 por ciento en el último trimestre del año pasado a la caída experimentada entre enero y marzo, del 12,8. Sobre este apartado, Campo Andión explicó que si el descenso gallego es inferior al español -del -7,9 por ciento- es porque en este capítulo se incluye, además, el comercio de Galicia con España, por lo que subrayó la importancia de la evolución de la economía española y europea. El gasto público mantuvo su ritmo de crecimiento, en torno al 5 por ciento -5,2 por ciento en el primer trimestre-, en la misma línea que en España; mientras que la formación bruta de capital también fue similar en ambas economías.

Las reducciones más "elevadas" en la actividad económica gallega, por sectores, se produjo, como aseguró Campo Andión, en la industria -sin incluir las ramas energéticas-, construcción y servicios de mercado. Por el contrario, las ramas primarias, agricultura y pesca, crecieron un 1 por ciento, pese a que este experto expresó su cautela respecto a este dato y prefirió aguardar a su confirmación en el segundo trimestre del año. Así, la producción industrial se redujo un 15,1 por ciento en el primer trimestre de 2009, tras las caídas del 21,1 por ciento en enero; del 18 por ciento en febrero y del 11,7 por ciento en marzo.

El responsable del IGE recordó que, no obstante, el comportamiento de este indicador en Galicia fue mejor que en España -con un -24,5 por ciento en enero; -24,4 por ciento en febrero y -14 por ciento en marzo-. Lo mismo ocurre, como indicó, en el caso de la construcción y los servicios. En relación a las ramas energéticas -que crecieron un 1,9 por ciento frente a la caída del 10,2 por ciento en el resto del Estado-, señaló el "mejor comportamiento entre comillas" en el caso gallego, aunque apuntó que cuando en España se reflejaban importantes crecimientos el año pasado, Galicia registraba "fuertes descensos". Asimismo, se refirió a la reducción, en términos de contabilidad nacional -medida en puestos de trabajo equivalentes a tiempo completo-, del empleo en un 2,8 por ciento, lo que supone la destrucción de 32.264 puestos de trabajo.

Campo Andión defendió la coherencia de estos datos con los de la Encuesta de Población Activa, aunque advirtió de que una persona empleada a media jornada en un turno de mañana y otra en ese mismo turno de tarde constituyen dos trabajadores para la EPA y uno solo -un único puesto de trabajo- para el IGE.

Nota de prensa remitida por el Gabinete de Comunicación de la Xunta de Galicia:

O director xeral do Instituto Galego de Estatística (IGE), José Antonio Campo Andión, considera “razoable” estimar que o PIB autonómico caerá este ano un 2,5%, despois de que sufrise un retroceso do 2,1% no primeiro trimestre en relación co mesmo período do exercicio anterior.

Campo Andión confirmou que Galicia está “tecnicamente en recesión”, pois acumula dous trimestres consecutivos cun descenso do PIB, en concreto un 0,4% no último de 2008 e un 1,9% no primeiro de 2009. O director do IGE asegurou que “todo apunta” a que no segundo trimestre deste ano siga o decrecemento e engadiu que, “tal vez, a partir de aí poida haber unha certa recuperación”.

Ademais, amosou a súa preocupación porque se reduciu no último trimestre o diferencial positivo con España. Tanto no conxunto do país como en Galicia diminuíu o PIB un 1,9% en relación ao trimestre anterior.

Aínda así, a caída da economía galega no primeiro trimestre, do – 2,1% con respecto ao mesmo período do ano anterior; é nove décimas inferior que a media española na que o decrecemento se situou no – 3%. Ademais, o crecemento intertrimestral situouse no -1,9% (1,5 puntos menos que no trimestre anterior).

Segundo o informe publicado polo IGE, no primeiro trimestre do ano 2009, a demanda en termos nacionais contribuíu máis negativamente que no trimestre anterior ao crecemento do Produto Interior Bruto (PIB), xa que pasou de -1,9 puntos a -3,9 puntos. Cabe destacar que, a contribución do sector é de 1,8 puntos, o que supón catro décimas menos que trimestre anterior. O gasto dos fogares en consumo final decreceu un 0,4% no primeiro trimestre, oito décimas por debaixo do crecemento correspondente ao 3º trimestre do ano 2008. A formación bruta de capital reduciu a súa taxa de crecemento, pasando do -8,2% ao -11,9%. Esta evolución é resultado da contracción do sector da construción e do investimento en bens de equipo. No primeiro trimestre do presente ano, a achega da demanda externa neta foi inferior á do trimestre anterior, en catro décimas. Así, as exportacións reduciron o seu crecemento e pasaron dun crecemento do -6,9% ao -12,8%. Pola súa banda, as importacións descenderon un 12,3%, 4,1 puntos menos que no trimestre anterior.

No ámbito da oferta, no primeiro trimestre do 2009, as ramas industrias e da construción son as que presentan unha caída no seu respectivo crecemento, mentres que as restantes reflexan un crecemento positivo. As ramas agraria e pesqueira creceron un 1,0%. No caso das ramas industriais acádase unha taxa de variación interanual inferior á do trimestre anterior, en sintonía coa evolución do índice de produción industrial, presentando un rexistro do -15,1%. As ramas enerxéticas rexistran un crecemento do 1,9%, 3,8 puntos por riba do crecemento do trimestre anterior. Pola súa banda, o sector da construción presenta unha taxa de crecemento do -4,5%, seis décimas inferior ao crecemento rexistrado no trimestre anterior, como consecuencia da desaceleración da edificación, tanto residencial como non residencial.

Por último, neste trimestre o sector dos servizos presentou un crecemento do 2,8%, cinco décimas inferior ao crecemento do trimestre precedente.

O emprego, medido en termos de postos de traballo equivalentes a tempo completo, decreceu no primeiro trimestre deste ano un 2,8%, supoñendo a destrución de 32.264 postos de traballo nun ano. Atendendo ás ramas de actividade, un trimestre máis, son os servizos os que presentan un mellor comportamento, acadando un crecemento do 0,7%. As ramas agraria e pesqueira acadan taxas interanuais do -4,8% neste primeiro trimestre do ano, a construción presenta un decrecemento do 12,0%, 1,1 puntos menos que no trimestre anterior e as ramas industriais minoran 4,8 puntos porcentuais a súa taxa de crecemento quedando esta situada no -8,3%.

Distinguindo por situación profesional, o emprego asalariado, en termos de postos de traballo equivalentes a tempo completo, amosou no primeiro trimestre de 2009 unha taxa de variación interanual do -3,1%, dato que supón a diminución de 29.409 postos de traballo asalariados a tempo completo nun ano. Considerando de forma conxunta o crecemento do PIB trimestral e o do emprego, a variación interanual da produtividade aparente do factor traballo sitúase neste primeiro trimestre do ano no 0,7%.
R.