Skip to main content

Crisis económica: Feijóo propone un pacto a la oposición para pedir al Gobierno central que Galicia no devuelva 2.584 millones de anticipos

El presidente de la Xunta, Alberto Núñez Feijóo, ha cifrado en 2.584 millones de euros los anticipos a cuenta recibidos por Galicia durante 2008 y 2009 en el marco de la financiación autonómica y ha ofrecido a los grupos parlamentarios un pacto para reclamar de forma unánime al Gobierno central que Galicia no tenga que hacer "ninguna devolución" de estos anticipos hasta que crezca "en tasas iguales o superiores" al 2%.
Además del aplazamiento, Feijóo aspira a que se modifique la periodificación del pago, ampliando su reparto en "al menos diez anualidades". Éste fue su principal mensaje en un pleno extraordinario en el que ha abordado la situación económica de la comunidad, un día después de que la Xunta anunciase que el gasto no financiero en las cuentas para 2011 se verá reducido en casi 950 millones, así como las medidas que ofrece su Ejecutivo para superarla.

De este modo, en un marco de llamadas reiteradas "a la unidad y a la altura de miras", Feijóo ha mantenido la previsión de que Galicia "crecerá medio punto por encima de la media española", pero ha destacado las dificultades añadidas que acarrean tanto la reducción de 803 millones en la capacidad de la deuda de la comunidad como las devoluciones provocadas por "las irreales previsiones" del Gobierno estatal y del bipartito.
"Cuando Galicia comience a recuperar la senda del crecimiento económico y podamos empezar a recuperar nuestra capacidad financiera, estaremos obligados a devolver 500 millones de euros cada año hasta 2016", ha ejemplificado, antes de reclamar el apoyo de PSdeG y BNG para modificar la obligación de devolver los anticipos, petición que fue acogida con reservas por parte de la oposición.

Feijóo ha incidido en que la respuesta de la Xunta ante un escenario económico que "no pondrá las cosas fáciles" estará encaminada a acciones que garanticen el "peso relativo" del gasto en sanidad, educación y servicios sociales. "Buscaremos el blindaje de los servicios públicos esenciales", ha proclamado, en una comparecencia en la que abundó en las críticas a su homólogo estatal, José Luis Rodríguez Zapatero. Núñez Feijóo también ha planteado propuestas, empezando por anunciar que la Xunta remitirá a la Cámara "en próximos días" el plan estratégico económico 2010-2014, con el fin de que los grupos puedan debatirlo y presentar sus aportaciones. "Confío en que, entre todos, seamos capaces de mejorarlo", ha manifestado.

Precisamente, este plan recoge una inversión de 2.500 millones a través de la fórmula de financiación de pago aplazado. En concreto, las infraestructuras que se financiarán por este sistema serán los nuevos hospitales de Vigo y Pontevedra, 50 centros de salud, la autovía Carballo-Berdoias, la autovía Ourense-Celanova-Frontera Portuguesa, y los desdoblamientos del Corredor de O Morrazo y Nadela-Sarria. A través de la Sociedade Pública de Investimento (SPI) se realizarán también, según ha avanzado, el plan de infraestructuras judiciales, obras de la Consellería de Educación y "otras actuaciones" de la Consellería de Medio Ambiente, Territorio e Infraestructuras. El objetivo de optar por este método es, según ha alegado, evitar el "desplome" del esfuerzo en inversión pública, al tiempo que se garantiza la "solvencia y credibilidad" de Galicia, bajo el compromiso de mantener la "estabilidad presupuestaria" con la que se logró cerrar el último ejercicio.

No en vano, el presidente ha reivindicado la "gestión" de su Gobierno con la "austeridad" como principal premisa y ha destacado que Galicia ha logrado, gracias a la misma, no sólo cerrar 2009 con un déficit del 1 por ciento, frente al 11,2 por ciento del Gobierno estatal, sino un ahorro consolidado en lo que va de legislatura de 125 millones de euros. Con el reto de seguir "profundizando en la austeridad", Núñez Feijóo ha avanzado que la Xunta "aplazará" la obra del edificio del teatro del complejo de la Ciudad de la Cultura, ubicada en el Monte Gaiás y uno de los grandes proyectos impulsados por Manuel Fraga durante su etapa al frente del Gobierno gallego.

En este punto, también ha concretado que el complejo cultural empezará a "generar ingresos" desde este mismo año con la finalización y apertura de los edificios en obras, al tiempo que ha avanzado que se aprovecharán los espacios que "no tenían un fin previsto" para que la Xunta "ahorre en alquileres". De este modo, los sótanos de la Ciudad de la Cultura se utilizarán para la ubicación del Centro de Proceso de Datos Integral de la Xunta. Según Feijóo, la "doble decisión" con respecto a la Ciudad de la Cultura implicará "un ahorro anual de 2,5 millones de euros y de más del 50 por ciento del coste energético por metro cuadrado.

En su intervención, el jefe del Ejecutivo autonómico ha anunciado también que la Xunta prevé implantar dos nuevas formas de deducción del IRPF para fomentar la capitalización de empresas gallegas. Así, ha precisado que se implantará una deducción en el IRPF por inversión en la adquisición de acciones y participaciones sociales para crear nuevas firmas autonómicas. La deducción alcanzará el 20 por ciento de las cantidades aportadas, con un límite máximo de 4.000 euros. Del mismo modo, se aplicará una deducción por inversión en acciones a empresas gallegas que coticen en el Mercado Alternativo Bursátil, para que las compañías de tamaño mediano tengan "más fácil" la capitalización. También en este caso, la deducción será del 20 por ciento de lo que se aporte, manteniendo los 4.000 euros como "límite máximo".

En el ámbito más estrictamente económico, el Gobierno gallego prevé también una renovación del Instituto Galego de Promoción Económica (Igape), la creación de la Axencia Galega de Innovación, que estará en marcha después del verano, y la aplicación de la Axenda Dixital de Galicia 2014.gal. En la búsqueda de una gestión "eficaz y eficiente", el presidente gallego explicó también que la Xunta propondrá la elaboración de un catálogo priorizado de prescripción de medicamentos, que incluirá los medicamentos que cumplan los requisitos de "seguridad, eficacia y eficiencia, y que garantizando la "calidad y la seguridad, tengan un menor precio". Este catálogo que definirá las prioridades para profesionales sanitarios del Servizo Galego de Saúde y las oficinas de farmacia a la hora de prescribir o dispensar una receta. La Consellería de Sanidade iniciará los contactos con los colegios médicos y farmacéuticos y con profesionales sanitarios en busca "del máximo consenso posible".

PSdeG pone condiciones a pactar el aplazamiento de la devolución de anticipos y BNG pide que lo plantee a Rajoy

La oferta del presidente de la Xunta, Alberto Núñez Feijóo, para pactar una propuesta unánime en la Cámara con la que pedir que Galicia "no tenga que devolver" los anticipos de 2.600 millones de euros obtuvo el apoyo del BNG que, en todo caso, ha avisado al mandatario autonómico de que debe plantear este debate en el Congreso y, por lo tanto, hablar con su jefe de filas, Mariano Rajoy. Sin embargo, el PSdeG ha puesto condiciones y ofrece su respaldo si "cambia su Gobierno" y "pacta" el gasto de los presupuestos.

Los nacionalistas expresaron su escepticismo ante las palabras de Feijóo porque, según ha recordado su portavoz parlamentario, Carlos Aymerich, el dirigente autonómico ya contó con un "aval" del Parlamento autonómico para negociar la financiación autonómica que remató con un sistema "lesivo" para Galicia y suscrito "a escondidas" y "clandestinamente" por el Gobierno gallego.

El secretario xeral del PSdeG y presidente del grupo parlamentario, Manuel 'Pachi' Vázquez, ha puesto condiciones para que su partido colabore "incluso para prorrogar, si se puede", el pago de los 2.600 millones, de manera que lo supedita a que Feijóo "cambie su Gobierno" y lleve a la Cámara unos presupuestos para que "todos" los grupos "pacten fórmulas de gasto". Pachi Vázquez ha incidido en que el "compromiso" de los socialistas pasa por la remodelación de su gabinete y, tras citar todos los departamentos, se centró en el titular de Medio Ambiente, Territorio e Infraestruturas, Agustín Hernández, para advertir de que "o explica" los "derroches presupuestarios y malversación de fondos" o en septiembre su grupo pedirá una comisión de investigación en la Cámara autonómica. "Queremos colaborar para tomar decisiones", encabezó su propuesta el dirigente socialista quien, a renglón seguido, ha determinado como primer punto el cambio de un gobierno que, a su juicio, "o no trabaja o no sabe". Pachi Vázquez se paró en la Consellería de Economía e Industria para ironizar que "sólo hace falta verle la cara" a su titular, Javier Guerra, "para ver lo que trabaja", en referencia velada a su tono de piel.

Otra de las propuestas formuladas por Pachi Vázquez para poder llegar a acuerdos versa en que la Xunta lleve al Pazo do Hórreo los presupuestos y los grupos puedan cerrar acuerdos en torno a ellos. "Pactemos todos fórmulas de gasto", demanda. En este escenario, el líder socialista reclama al dirigente autonómico que "se deje de excusas de mal pagador" y, en contraposición, centralice en la Cámara los debates necesarios para pactar propuestas para salir de la crisis económica. Al respecto, ha insistido en la necesidad de crear una comisión parlamentaria en la que se debata el plan estratégico para la reactivación de la economía y el empleo, el cual Feijóo ha dicho que llevará al Parlamento para que los grupos realicen sus aportaciones.

Al paso de la reclamación del PSdeG también salió el portavoz del Grupo Parlamentario del PPdeG, Manuel Ruiz Rivas, quien recordó que el compromiso adquirido en el Debate del Estado de la Autonomía para estas aportaciones sólo incluía utilizar el instrumento "más adecuado", pese a lo que los socialistas aseveran que el acuerdo era crear una comisión. El portavoz del grupo popular ha respaldado cada una de las propuestas realizada por el mandatario autonómico, tras lo que ha avisado a los adversarios políticos que siguen siendo "polos opuestos". Además, ha reivindicado que "Galicia lleva un año y medio de ventaja" en austeridad frente a las demás comunidades.

Las ofertas lanzadas desde las bancadas nacionalistas se han mantenido en la línea de los últimos debates, pero no fueron vinculadas al apoyo para cerrar un acuerdo de la Cámara para pedir el aplazamiento de la devolución de anticipos. Sin embargo, sí ha sugerido como medidas de "austeridad" que se supriman las diputaciones provinciales, lo que permitiría "ahorrar 300 millones" o que se ahorre en la adjudicación de infraestructuras con la promoción pública de la obra. Además, propuso otras actuaciones como que se incremente el tramo autonómico del IRPF para las rentas más altas y que se eliminen los peajes de las autovías autonómicas y, en especial, que se corrijan el aumento de hasta el 11 por ciento "aprovechando" la subida del IVA. En esta línea, censuró que se gaste "en la visita del Papa lo mismo que supondría libros gratis" para los escolares el curso que viene. Por lo demás, ha asegurado que si propone en el Congreso de los Diputados el aplazamiento de la devolución de los anticipos, tendrá el respaldo del BNG. "Tiene nuestro apoyo, pero da igual, el problema es que tiene que llamar a Madrid y decírselo a Rajoy para debatirlo en el Congreso", ha mantenido Aymerich, quien reclama, además, que de contar con su voto, Feijóo "deberá explicar" en el hemiciclo gallego "qué pasó" con el apoyo.

El diputado nacionalista también vinculó la capacidad de la Xunta para poner fin a la crisis a que Galicia posea "más competencias" e incrementar el "autogobierno" a través de un nuevo texto estatutario, algo con lo que coincidió el presidente del Grupo del PSdeG, Manuel 'Pachi' Vázquez, quien se sumó a la necesidad de "reformar" el Estatuto.

Nota de prensa remitida por el Gabinete de Comunicación de la Xunta de Galicia:

O presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, avanzou novas medidas económicas que buscan favorecer o investimento en Galicia, permitindo a blindaxe das prestacións sociais e compensando a baixada dos orzamentos. Así, o titular autonómico manifestou que o Goberno galego elaborará uns orzamentos que blinden os servizos públicos esenciais, e que estarán encamiñados a manter a solvencia e credibilidade da comunidade autónoma, a evitar o desplome do investimento público, a impulsar a reactivación económica e a innovación e, especialmente, a acadar “a maior eficiencia posible na xestión”.

Alberto Núñez Feijóo compareceu a petición propia no Parlamento de Galicia para explicar a actual situación económica e financeira á que se enfronta a nosa comunidade que, segundo dixo, conta con tres factores “inéditos” que lle permiten poder adoptar un papel activo para encarar a crise: o autogoberno, que consagra a nosa personalidade histórica; a plena inserción da nosa comunidade no marco europeo e o seu carácter vivo e global.

Na súa intervención, Feijóo puxo de manifesto como a situación económica actual ten moito que ver coa política seguida polo Goberno de España que aprobou medidas “erráticas” que provocaron un incremento do déficit. “En España tivemos no goberno socialista, na nosa opinión, un dos principais valedores da política de expansión do gasto público que vén derivada dunha concatenación de erros continuados á hora de admitir a crise, na diagnose das súas causas e nas medidas adoptadas”, resaltou.

Como exemplo dese aumento “desmedido” do gasto público acometido polo Executivo central, citou o Plan E no que, segundo indicou, o Goberno gastou 14.000 millóns de euros; unha contía, dixo, “que agora pretende recortar a 150.000 familias galegas afectadas pola redución do salario dos empregados públicos e a 500.000 pensionistas galegos”.

Fronte a esta situación, Núñez Feijóo prantexou un necesario cambio de mentalidade á hora de gobernar para que a eficacia no cumprimento dos obxectivos vaia acompañada sempre da eficiencia na xestión dos recursos. Deste xeito, contrapuxo á política do Goberno central as accións desenvolvidas pola Xunta, recollidas no Plan Estratéxico 2010-2014, e baseadas na austeridade, no rigor orzamentario, na eficiencia da xestión, no apoio aos sectores estratéxicos e no fortalecemento do sistema financeiro a través da fusión das caixas.

“No dificilísimo contexto actual non queda máis remedio que facer máis con menos; e, para iso, só hai unha vía: ser máis eficientes e vixiar que cada euro investido cumpra a súa función”, remarcou ao respecto.

Neste contexto, salientou que o Goberno galego “ten feito ese imprescindible exercicio de planificación” no uso eficiente dos recursos públicos. “Sabemos o que queremos facer e sabemos como queremos facelo”, apostilou. “Temos claras as prioridades, temos claro cara a onde queremos dirixirnos e temos claro que cómpre cambiar o modelo de xestión: cada euro público ten que cumprir con eficiencia a súa función”, aseverou, para afirmar que o Plan Estratéxico 2010-2014 deseñado pola Xunta plasma ese necesario cambio de mentalidade.

O presidente galego anunciou que o Plan Estratéxico 2010-2014 será presentado no Parlamento nos vindeiros días para a súa análise, debate e achegas dos grupos da Cámara. “Confío en que, entre todos, sexamos capaces de melloralo para que reflicta esa aposta polo rigor e pola eficiencia que a situación nos reclama”, aseverou.

Sobre a política da austeridade, avanzou que en 15 meses se teñen adoptado numerosas medidas nesta dirección que implican “un aforro consolidado ao longo da lexislatura de arredor de 125 millóns de euros” e, tamén, rematar 2009 cun déficit do 1% fronte ao 11,2% do Goberno central.

Por outra banda, Núñez Feijóo reiterou a vontade da Xunta de pechar 2009 cumprindo o obxectivo de estabilidade orzamentaria. “Manteremos o equilibrio orzamentario para non ter que cargar aos cidadáns con contrapesos fiscais para compensar os excesos gobernamentais”, dixo, e engadiu: “A nosa estratexia de actuación baséase na defensa dos recursos públicos porque esa é a mellor garantía para o Estado do Benestar”.

Como exemplo da mellor xestión que está desenvolver a Xunta, o mandatario galego citou a factura electrónica e as novas formas de aforro nos gastos correntes da Administración ou a mellora na atención ás persoas dependentes, posto que en 14 meses son máis de 20.000 persoas atendidas, “un 142 por cento máis que co bipartito”, destacou. E, por último, o maior rendemento cirúrxico e dos tempos de espera, que se sitúa no 73,4 por cento, fronte ao 68,8 por cento do bipartito.

Tamén, lembrou neste punto o apoio da Xunta aos sectores produtivos. Así, no tocante ao sector enerxético, anunciou que, pechado o prazo de solicitudes, son 90 as empresas que concorren, que suman un total de 15.000 Mw pedidos. E, tamén mencionou o maior plan de avais para circulante da historia da autonomía para mobilizar máis de 400 millóns de euros.

“Estamos apoiando a todo o tecido produtivo galego e tratando de facilitar a implantación de novas empresas co Plan de solo empresarial 2009-2015 que, incorporando fórmulas para incentivar a adquisición de parcelas, busca dispoñer de 32,1 millóns de metros cadrados no contorno de 2012 e de 68,8 millóns de metros cadrados en 2015”, subliñou.

No que atinxe á fusión das caixas galegas, Feijóo asegurou que a Xunta “cumprirá a lei” e que, “ao igual que o resto das comunidades autónomas, presentará “o proxecto de reforma da Lei galega de caixas para adaptala á nova LORCA. E farémolo pensando en favorecer a fusión e instando ás caixas a pechar o protocolo de fusión no menor tempo posible para poder poñer en valor canto antes as sinerxias e aforros que supón este proceso”, esgrimiu.

“A nosa máxima será o que aquí acordamos por unanimidade: caixas solventes, caixas con centros de decisión en Galicia e contribuíndo ao desenvolvemento de Galicia”, agregou. Así e todo, defendeu que a fusión ha de ser un “revulsivo de autoestima para todos os galegos”, mostra de que Galicia “é capaz de funcionar unida e de superar unida calquera obstáculo, capaz de convencer con argumentos sólidos, de vencer calquera tipo de interese alleo, capaz de desprenderse dos intereses localizados e particulares, de superar os tópicos, de acadar o impensable e de facer o necesario”, enfatizou.

Acordo unánime da Cámara para defender unha postura de país firme e sólida
Na súa comparecencia, Feijóo expuxo que a Xunta segue mantendo a previsión de situar a taxa de crecemento económico “medio punto por riba da media española” e que “Galicia estará máis preto do crecemento, do superávit e da creación de emprego”. Sen embargo, lembrou que teremos que afrontar os orzamentos de 2011 con, polo menos, 1.000 millóns de euros menos que en 2010, case un 9% menos”, precisou.

Non obstante, o vindeiro escenario financeiro permite unha menor capacidade de acudir á débeda pública ao limitar o recurso ao endebedamento para financiar investimentos. Deste xeito, segundo detallou, os límites de endebedamento para os vindeiros anos serán: 2,5% do PIB no 2010, 1,3% en 2011 e 2012; e 1,1% en 2013, o que supón unha redución de 803 millóns de euros na nosa capacidade de endebedamento para o vindeiro exercicio 2011; é dicir, “unha minorización de 803 millóns de euros nos orzamentos de 2011”, subliñou.

Outro dos factores que vai condicionar as dispoñibilidades orzamentarias é o efecto da devolución das liquidacións negativas derivadas dos orzamentos incorrectos de 2008 e 2009. “Os orzamentos do bipartito para 2008 e 2009 non tiñan o debido respaldo de ingresos e, polo tanto, eran irreais; e, agora, o Goberno central, corresponsable deste previsión falsa, solicita a devolución das contías transferidas en exceso no seu día”, esgrimiu.

O titular da Xunta puxo de relevo que “a causa das previsións irresponsables e os orzamentos irreais do Goberno central o do bipartito, Galicia terá que devolver ao Estado 2.584 millóns de euros entre 2011 e 2016”. E advertiu: “Cando Galicia comece a recuperar a senda do crecemento económico, e cando poderiamos comezar a recuperar a nosa capacidade financeira, estaremos obrigados a devolver 500 millóns de euros cada ano ata 2016”.

Por iso, instou ás forzas políticas da Cámara a acadar un acordo unánime para “dirixirnos ao Goberno central cunha postura de país firme e sólida en defensa dos intereses de Galicia, para que non teña que realizar ningunha devolución ata que a comunidade recupere a senda do crecemento económico e a creación de emprego en taxas iguais ou superiores ao 2%; e para que se modifique a periodificación do pago das citadas devolucións, ampliando o reparto dos case 2.600 millóns de euros en, polo menos, 10 anualidades”, requiriu.

O xefe do Goberno galego sinalou que a resposta da Xunta ante este novo escenario financeiro estará encamiñada a diferentes accións que garantan, ante todo, o mantemento no orzamentos do peso relativo do gasto en sanidade, educación e servizos sociais. No tocante á sanidade, buscará a blindaxe dos servizos públicos esenciais, garantindo a súa calidade e eficiencia, reducindo gastos de funcionamento e mellorando a xestión.

Outro dos obxectivos é garantir a solvencia e credibilidade da Comunidade Autónoma, baixo o compromiso de estabilidade orzamentaria; evitar o desplome do esforzo no investimento público, a través de fórmulas de financiamento como o pago aprazado. Neste punto, adiantou que o Plan Estratéxico recolle un investimento de 2.500 millóns de euros en fórmulas de pago aprazado.

Tamén se proseguirá afondando na austeridade. Feijóo concretou que, no caso da Cidade da Cultura, “comezará a xerar ingresos desde este mesmo ano coa finalización e apertura dos edificios en obras; aprazaremos a obra do edificio do teatro e aproveitaremos espazos que non tiñan un fin previsto para que a Xunta aforre en alugueiros”, dixo. Así, avanzou que se utilizarán os sotos da Cidade da Cultura para a ubicación do Centro de Proceso de Datos Integral da Xunta. Unha dobre decisión que, segundo estimou, “implicará un aforro anual de 2,5 millóns de euros” e de máis do 50 por cento do custo enerxético por metro cadrado.

A procura dunha xestión eficaz e eficiente é outra das estratexias a seguir. Nesta liña, Núñez Feijóo anunciou que a Xunta proporá a elaboración do Catálogo priorizado de prescrición de medicamentos, que incluirá os medicamentos que cumpran os criterios de seguridade, eficacia e eficiencia, e que garantindo a calidade e a seguridade, teñan un menor prezo.

Segundo explicou o presidente, trátase dun catálogo que definirá as prioridades para os profesionais sanitarios do Sergas e as oficinas de farmacia á hora de prescribir ou dispensar unha receita. Feijóo adiantou que a Consellería de Sanidade iniciará os contactos cos colexios médicos e farmacéuticos e con profesionais sanitarios para acadar o máximo consenso posible.

Outro das accións a desenvolver pola Xunta a implantación de dúas novas formas de dedución no IRPF para fomentar a capitalización de empresas galegas. O titular do Executivo galego precisou que se implantará unha dedución no IRPF por investimento na adquisición de accións e participacións sociais para a creación de novas empresas galegas. A dedución acadará o 20 por cento das contías achegadas, cun límite máximo de 4.000 euros.

Ademais, aplicarase unha dedución por investimento en accións de empresas galegas que coticen no Mercado Alternativo Bursátil, para que as empresas de tamaño mediano teñan mais doada a súa capitalización. A dedución acadará, tamén, o 20 por cento das contías achegadas, cun límite máximo de 4.000 euros.

Xunto a estas iniciativas, o Goberno galego prevé unha renovación do Igape, a creación da Axencia Galega de Innovación, que estará en marcha despois do verán, e a aplicación da Axenda Dixital de Galicia 2014.gal.
R.