Skip to main content

Crisis económica: el IGE da por hecho que Galicia entrará en recesión este año y Moody's rebaja su nota en dos tramos -de A3 a A1-

El Instituto Galego de Estatística (IGE) da por hecho que Galicia entrará en recesión en 2012, aunque también prevé que recuperará el diferencial positivo respecto a España durante este ejercicio. El IGE atribuye el crecimiento en medio punto en el conjunto del pasado año, desde el punto de vista de la oferta, al incremento de las ramas primarias -crecen un 2,1%- y de servicio -el 1,4%-. En lo que se refiere a la demanda, lo atribuye al buen comportamiento de las exportaciones (+4,4%), sobre todo al resto del mundo, que contrarresta la contracción de la demanda interna (-2,1%).

En el cuarto trimestre de 2011, la contribución del sector exterior al Producto Interior Bruto (PIB) fue de 2,2 puntos porcentuales, mientras que la aportación de la demanda en términos nacionales fue de -1,9 puntos porcentuales, siete décimas superior a la contribución del trimestre anterior. El gasto en consumo final presenta un descenso del 1,8%, dos décimas inferior al registrado en el periodo precedente; el apartado de la formación bruta de capital registra también un descenso del 1,8%, casi dos puntos menos que en el tercer trimestre (1,8). El gasto en consumo final de los hogares e instituciones sin fines de lucro al servicio de los hogares decrece un 1,4% en el último trimestre del año, cinco décimas menos que en el anterior. Por su parte, el gasto en consumo final de las administraciones públicas baja un 3,5%, tres décimas menos.

La formación bruta de capital muestra un ritmo de caída inferior al del trimestre anterior, del 1,8%. Los indicadores que registran menores descensos que en el tercer trimestre son la inversión en construcción residencial y la producción industrial de bienes de equipo -reducen su caída en seis décimas-. La aportación de la demanda externa neta fue de 2,2 puntos. Las exportaciones presentan una subida del 4,1% -4,4 puntos más- y, en este punto, las destinadas a otros países vuelven a retomar fuertes crecimientos. Las importaciones cayeron, sin embargo, un 0,2%, lo que supone, con todo, un aumento de 5,3 puntos sobre el descenso del trimestre anterior. En términos anuales, las importaciones cayeron un 0,7%.

Desde la perspectiva de la oferta, en el cuarto trimestre el sector primario -ramas agraria y pesquera- sube un 3,3%, con lo que cierra 2011 subiendo un 2,1%. Por contra, las ramas energéticas e industriales caen nueve décimas y un punto en el cuarto trimestre, cerrando el año con bajadas del 3,1 y 2%, respectivamente. La construcción eleva levemente la tasa negativa del trimestre anterior, y baja un 2,2% en términos intearanuales en el último trimestre, un 2,8% al cierre del ejercicio de 2011. Los servicios aumentaron cinco décimas respecto al cuarto trimestre de 2010, los servicios de mercado crecieron seis décimas y los servicio no de mercado se incrementaron en cinco décimas. Cierran el año con aumentos en el entorno del 1,4% todos ellos.

En global, la variación del PIB gallego en el tercer trimestre de 2011 había sido positiva con respecto al segundo (+0,1%). En lo que respecta a la evolución interanual, el último trimestre del año pasado registró una subida de tres décimas con respecto al cuarto trimestre de 2010. "Todo indica", según ha explicado el director xeral del IGE, José Antonio Campo Andión, que Europa, España y también Galicia "puede ser que efectivamente" entren de nuevo en recesión técnica (dos trimestres consecutivos en descenso) en el primer trimestre de este año. Campo Andión ha destacado, en declaraciones a los periodistas tras publicar el IGE los datos de contabilidad trimestral relativos al cuatro trimestre de 2011, que "de hecho algunos países de la Unión Europea ya están en recesión".

El director xeral ha indicado que "hay que recordar" que la Comunidad gallega tiene "una economía muy abierta", con "un grado de apertura al exterior mayor del que puede tener España, por una simple razón": tiene "un mercado a mayores que es todo el resto" del Estado, ha constatado.
Pero "difícilmente" la Comunidad Autónoma va "a estar al margen de lo que ocurra" en su entorno, ha reconocido Campo Andión, antes de insistir en que las previsiones del IGE apuntan a un decrecimiento menor en Galicia que la media.

Debido a estos cambios, la Consellería de Facenda "está trabajando" en una nueva previsión de crecimiento para 2012. "El problema es que hay que esperar a que se manifieste el Estado español, y parece que se van a inclinar por aceptar el cuadro macroeconómico que defina la Comisión Europea y a partir de ahí sí que se pueden dar a conocer los datos ya revisados", ha explicado el responsable del instituto gallego de estadística. Preguntado por el informe de BBVA, que augura un descenso del 0,9% para Galicia este año -del 1,3% para España-, Campo Andión ha destacado que "ese sería un escenario posible y que confirma un poco" lo anteriormente dicho: "que la economía gallega podría crecer en 2012 por encima de la nacional". "Otras estimaciones privadas van en la misma dirección".

El hecho de crecer por debajo de la media en 2011 -dos décimas menos, en concreto- el director xeral del IGE cree que "puede" deberse a "un cambio muy puntual". A este respecto, subraya en que "la convergencia en términos de PIB per cápita sí continúa". Con respecto a la previsión de evolución del empleo, Campo Andión ha insistido en que Galicia tiene "una economía bastante abierta". Así, ha señalado que, pese a registrar un dato de la EPA negativo en 2011 (-1,6%) fue "ligeramente mejor" que el de la economía española (-1,9%). La tasa de paro también "mantiene la diferencia", ha dicho. "E incluso vuelve a recuperar distancias con respecto a la economía española", con una cifra "inferior en más de cuatro puntos".

El Instituto Galego de Estatística también espera que Galicia recupere "el diferencial" con respecto a España en indicadores como el índice de producción industrial, "que en estos momentos en algunas ramas no estaba teniendo un buen comportamiento", tras bajar un 7% al término de 2011. Tanto la confección, como el suministro de energía eléctrica, el petróleo y el sector naval presentan "un diferencial que juega en contra".
No obstante, las ramas agroalimentarias tienen un "excelente comportamiento tanto en producción como en creación de empleo" y las de las bebidas alcóholicas caen "menos que en España", al igual que la industria de papel y la fabricación de vehículos de motor.

Moody's rebaja la nota a Galicia dos escalones

La agencia de calificación Moody's ha rebajado la nota de ocho Comunidades Autónomas, entre ellas a Galicia, que baja dos escalones -de 'A3' a 'A1'-. Las comunidades afectadas son Andalucía, País Vasco, Castilla y León, Cataluña, Extremadura, Galicia, Madrid y Murcia. Además, la agencia de calificación también rebaja la nota a las diputaciones de Vizcaya y Guipúzcoa y del Consorcio de Transportes de Vizcaya.

De esta forma, Cataluña pasa de una calificación de 'Baa3' a una de 'Baa2' -existe un moderado riesgo de crédito-, y la sitúa un escalón por encima del denominado 'bono basura'. La Región de Murcia ha visto igualmente rebajada su calificación, de 'Baa2' a 'Baa1', dos escalones por encima del 'bono basura'. En cuanto al resto de comunidades afectadas, Extremadura, Madrid y Galicia bajan dos escalones, de 'A3' a 'A1', estas dos últimas con perspectiva negativa. Andalucía y Castilla León pasan de 'A3' a 'A2', esta última con perspectiva negativa, mientras que el País Vasco pasa de 'A2' a 'Aa3', con perspectiva negativa.

Esta revisión de las calificaciones, según explica Moody's, se produce tras la rebaja de la nota de las calificaciones soberanas de España este martes y "la fuerte correlación entre la sub-soberano y el riesgo de crédito soberano, que se refleja en los vínculos macroeconómicos y fiscales, los factores institucionales y condiciones de los mercados financieros".

La Xunta afirma que el 'rating' de Moody's la sitúa "entre las mejor valoradas" y con la máxima nota que le puede dar

La Xunta ha destacado que, pese a la rebaja del 'rating' de Moody's, Galicia mantiene "el máximo" que le puede otorgar la agencia, dado que no puede situar a una comunidad de régimen común por encima de la nota del Estado, y ha subrayado que "confirma a esta autonomía entre las mejores valoradas del conjunto de España". La nota que la agencia de calificación da ahora a Galicia, 'A3', es "la misma que tiene el Estado" y define "como de buena calidad la inversión crediticia de la deuda de la comunidad", ha destacado la Consellería de Facenda en una nota.

Galicia, ha continuado, "es un ejemplo de compromiso con la senda de consolidación fiscal" y es la comunidad "que más pasos ha dado en esa dirección" al haber aprobado un techo de gasto por ley y una regla fiscal asociada al ciclo económica. Es, junto a Madrid, la única autonomía que cumplió los objetivos de estabilidad presupuestaria en 2009 y 2010, ha recordado. Asimismo, Facenda ha incidido en que Galicia mantuvo la deuda "por debajo de la media en los dos últimos ejercicios" y se mantiene como "una autonomía fiable para los mercados". Fue, ha insistido, "una de las pocas autonomías" que cerró el programa de endeudamiento en 2011.

Notas de prensa remitidas por el Gabinete de Comunicación de la Xunta de Galicia:

A economía galega creceu un 0,5% no ano 2011 e acumula dous exercicios en positivo, logo de ter avanzado un 0,1% en 2010, segundo os datos facilitados hoxe polo Instituto Galego de Estatística (IGE).

Precisamente o feito de que Galicia xa saíra da recesión en 2010, mentres que España continuaba en negativo, no -0,1%, explican que o PIB galego en 2011 fose lixeiramente inferior, dúas décimas, á media. Non obstante, o IGE prevé que a Comunidade galega recuperará este ano a converxencia e terá un mellor comportamento que España en 2012.

No cuarto trimestre do pasado exercicio o PIB galego e o español evolucionaron de xeito paralelo e caeron un 0,3% en relación ao trimestre anterior.

No cuarto trimestre de 2011, a achega da demanda en termos nacionais ao crecemento do PIB foi de -1,9 puntos porcentuais, sete décimas superior á contribución do trimestre anterior. O gasto en consumo final presenta un descenso do 1,8%, dúas décimas inferior ao rexistrado no trimestre precedente, o apartado da formación bruta de capital rexistra tamén un descenso do 1,8%, inferior en 1,8 puntos ao retroceso observado no terceiro trimestre. A contribución do sector exterior é de 2,2 puntos porcentuais.

O gasto en consumo final dos fogares e institucións sen fins de lucro ao servizo dos fogares decrece un 1,4% no cuarto trimestre de 2011, cinco décimas inferior ao descenso que experimentou no trimestre anterior. No mesmo período, o gasto en consumo final das administracións públicas descende tres décimas menos que a taxa observada no trimestre anterior quedando no -3,5%.

A formación bruta de capital mostra un ritmo de caída inferior ao do trimestre anterior, descendeu un 1,8% neste trimestre. Os indicadores que rexistran menores descensos que no trimestre anterior son a inversión en construción residencial e a produción industrial de bens de equipo, que reduce seis décimas o seu descenso.

No cuarto trimestre de 2011 a achega da demanda externa neta foi de 2,2 puntos. As exportacións presentan un crecemento do 4,1%, 4,4 puntos porcentuais máis que no trimestre precedente; as destinadas a outros países, que en setembro rexistraran un descenso do 12,9%, volveron a retomar os fortes crecementos de principios de ano en outubro e novembro; este crecemento compensa a atonía da demanda do resto de España e a caída do gasto dos non residentes. Pola súa parte, as importacións caeron un 0,2%, o que supón un aumento de 5,3 puntos sobre o descenso do trimestre anterior.

En termos anuais, a demanda en termos nacionais achegou 2,1% puntos negativos en 2011. As exportacións creceron un 4,4% e as importacións caeron un 0,7%.

Dende a perspectiva da oferta, no cuarto trimestre de 2011 os crecementos interanuais son positivos no sector primario e nos servizos; mentres que as enerxéticas e industriais diminúen o seu ritmo de descenso e a construción eleva levemente a taxa negativa do trimestre anterior.

As ramas agraria, gandeira e pesqueira presentan un crecemento do 3,3%, superior en 1,7 puntos ao do terceiro trimestre. As enerxéticas rexistran un decrecemento do 0,9%. No caso das ramas industriais obtense unha taxa de variación interanual superior en 3,4 puntos á taxa do trimestre anterior.

A taxa de crecemento do sector da construción foi do -2,2%, dúas décimas inferior ao rexistro no trimestre anterior. Por último, neste trimestre o sector dos servizos presenta un crecemento interanual do 0,5%. Os servizos de mercado acadan un crecemento do 0,6% e os servizos non de mercado creceron un 0,5%.

No conxunto do ano 2011, presentan crecementos positivos as ramas agraria e pesqueira e as de servizos. Comparando co ano anterior melloran as ramas de servizos e a construción. Os servizos non de mercado creceron un 1,3% en 2011, cinco décimas por enriba do crecemento do ano anterior, os servizos de mercado melloran sete décimas con respecto ao crecemento do ano 2010 ao rexistrar un crecemento do 1,4%.

O emprego, medido en termos de postos de traballo equivalentes a tempo completo, decreceu no cuarto trimestre deste ano un 2,1%, tres décimas menos que no trimestre anterior.

No ano 2011 o número medio de postos de traballo equivalentes a tempo completo foi de 1.077.154. Os servizos non de mercado presentan taxas positivas. A variación con respecto ao ano 2010 da produtividade aparente do factor traballo sitúase no 2,6%, en 2010 a produtividade crecera un 2,3%.

Galicia mantén o máximo rating posible que lle pode outorgar Moodys tendo en conta que esta axencia de cualificación non permite que unha comunidade de réxime ordinario, excluídas as forais, teña un rating superior ao do Estado soberano.

A nota que outorga Moodys a Galicia, A3, a mesma que ten o Estado, define como de boa calidade o investimento crediticio da débeda da comunidade e confirma a esta autonomía entre as mellores valoradas do conxunto de España.

Galicia é un exemplo de compromiso coa senda de consolidación fiscal e a comunidade que máis pasos ten dado nesa dirección, con ferramentas como dotarse dun teito de gasto por lei e dunha regra fiscal asociada ao ciclo económico. Ademais, é, xunto a Madrid, a única autonomía que cumpriu tanto no ano 2009 como no exercicio 2010, o obxectivo de estabilidade orzamentaria.

Asemade, a Comunidade galega mantivo a débeda por debaixo da media nos dous últimos exercicios e continúa como unha autonomía fiable para os mercados, pois foi unha das poucas autonomías que conseguiu pechar o ano pasado o seu programa de endebedamento. A pesar diso, conseguiu ter un ratio débeda-PIB por debaixo da media española.

Así, nun momento en que a débeda sobe en todas as administracións, Galicia, que sempre respecta os límites autorizados polo Consejo de Política Fiscal y Financiera, presenta unha mellor posición comparativa.
R.